Saturday 26 December 2009

देखिदै छ सङघीयताको उत्कृष्ट नमुना


हामो देश नेपालमा एउटा उखान छ, चोर पस्ने मुसा चोट खान भ्यागुतो भने झै केन्द्रीकृत सामन्ति राजतन्त्रको निरंकुशताबाट शोषित पीडित भएका नेपाली जनतालाई देशको भौगोलीक अवस्था वा देश विभाजनसँग जोडेर व्याख्या गर्ने गरे हाम्रा नामी र ठूला भनौदा पार्टीका ठूला नेताहरुले । हिजो राजाको शासनदेखि बहुदलीय शासनमा पनि देशको बागडोर सम्मालेका नेताहरु आफूले देश र जनताप्रति गरेको घात, प्रतिघात र निजी स्वार्थलाई छोप्नका लागि सबै दोष नेपालको भुगोल, माटो, हावापानी, विविधतालाई लगाएर उम्कने कोशिश गरिरहेका छन्‍ । त्यसैगरि एकिकृत माओवादीले पनि १० बर्षको रक्तपात र हजारौ‌ जनताको रगत र पसिनाको मूल्य नौलो जनवादी व्यवस्था दिन नसक्ने भएपछि वा उनिहरुको गलत कृयाकलापको ढाकछोप गर्नका लागि उपयुक्त माध्यम बनाएको छ सङघीयता वा जातिय सङघीयता । नेपाली भूमिमा नेपाली जनता वा जातजाती भाषाभाषीलाई टुक्रयाएर मात्र अधिकार पाईन्छ नत्र सम्पन्न र शक्तिशाली हुँदैन भनेर प्रचार गरिरहेको छ ।
नेपाली जनताले हालसम्म चलाएको कुनै पनि जनआन्दोलनहरुमा गास, बास, कपास, शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी र समानाताको लागि लडेको देखिन्छ । विगतका आन्दोलनहरुमा कहिले पनि देशलाई टुक्रयाएर सङघीयतामा जाने वा सङघीयताले ठाउँ पाएको छैन अर्थात सङघीयताको कल्पना पनि गरिएको पाईँदैन । एक पटक ध्यानदिएर राष्टि्रयगान सुन्नुहोस् त्यहाँ तराई, पहाड, हिमाल, मेची, महाकाली र सैयौं थुगा फूलका हामी एउटै माला नेपाली, र अखण्ड नेपाल जस्ता शव्दहरुले सजिएको छ । यी आन्दोलन र राष्टि्रय गानामा देशलाई टुक्राटुक्रा पार्ने र जातजातको राज्य बनाउने कुरा कहिल्यै उठाएको देखिन्न । हाम्रा नेताहरुले आफूले गरेको गल्तीहरु कसरी छोप्न सकिन्छ भन्ने उद्देश्य र विदेशी प्रभुहरुलाई कसरी खुशि पार्न सकिन्छ भन्ने सोचका साथ चोरबाटो हुँदै भित्र्‍याएका छन्‍ नेपालमा सङघीयता ।
हामीले नेपालको लागि सङघीयता गलत छ भनेर समयमै सचेत गराएका हौं तर हाम्रा कुरा सुन्ने काम भएन । आज त्यही सङघीयताका कारण समयमै संविधान बन्न नसक्ने निश्चित प्राय भएको छ । उता एकिकृत माओवादी आफै राज्य रजौटाहरु घोषणा गर्दै हिंडिरहेको छ । यद्यपी माओवादी भित्र नै सङघीयताको सिमानाका बारेमा ठूलो विवाद खडा भएको छ बनेपालाई तम्सालीङ बनाउन नपाएको झोकमा बौधमा तम्सालीङको झण्डा गाड्‍ने कुरा भित्रभित्रै भुसको आगो जस्तो सल्कीदै छ । यो एउटा उदाहरण मात्र हो अरु पनि राज्यहरुमा यस्तै समस्या जटिल छ भन्ने कुरा बुझन कुनै गाह्रो छैन । संविधानसभामा सहभागी दलहरु सबैको सङघीयताको खाका अलग अलग छ । ति मिलेर जाने कुनै पनि सम्भावना देखिदैन सहमति भन्ने त खाली जनता झुक्याउने शव्दजाल मात्र हो, कोही टिमुर नभए भागै नबस्ने कोही टिमुर भए भित्रै नपस्ने उखान जस्तै छ ।
हामीले सुन्दै आएका थियौ माओवादीले मगरत, नेवा, ताम्सालिङ, लिम्बूवान, खम्बूवान, लगायत ६-७ ओटा जातीय राज्य बनाउने भन्दै थियो । तर करिव २ वर्ष भित्रनै अरु थुपै जातिय राज्यहरु थपिएको छ जस्तै कोचिला, शेर्पा, खस, ब्राहमण हुँदै अरु थुप्रै राज्यहरु थपिनेक्रम जारी छ । यसरी नै राज्यहरु थपिदै गयो भने आउने ५-६ बर्ष भित्र यी राज्यहरु बढेर कति पुग्न सक्ला भन्ने कुरा २ वर्षको अवधिमा २०-२५ वटा राज्यको माग भएको देखिन्छ भने ५ बर्षको अवधिमा कम्तीमा ५० ओटा राज्यको माग हुने कुरामा कुनै दुविधा छैन । यदी यसरी नै अंश बाँडे जसरी राज्यहरु बाँड्दै र मुख्य मन्त्रि, मन्त्रिहरु र सांसदहरु थप्दै जाने हो भने एक दिन यस्तो विन्दु आउने छ नेपाली जनता सबै सांसद र मन्त्रि हुनेछन्‍ । यदी यसो हुन नदिने हो भने हामीले नेपाल र नेपालीको मुख्य समस्याको रुपमा रहेको सामन्ति र पुँजीवादी उत्पादन प्रणालीलाई खारेज गर्दै जनवादी र समाजवादी उत्पादन र वितरण प्रणालीतिर जान पर्ने आवश्यकता छ ।
(प्रस्तुत विचारहरू लेखकका निजी हुन ।)
नेपाली जनताको मुख्य समस्या भनेको गाँस, बास, कपास, शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारीको नै हो । जबसम्म यी समस्याहरुको समाधान हुन सक्दैन यहाँ सबै सांसद र मन्त्रि भए पनि समस्या आईनै रहने छ । हालका मन्त्रिहरुले गाडीको लागि झगडा गरे जस्तै त्यो बेलाका मन्त्रि सांसदहरुले गास, बासका लागि झगडा गर्नेछन्‍ । यी समस्या समाधान गर्नका लागि देशलाई टुक्राटुक्रा पार्नु जरुरी छैन । र त्यो समस्या देश टुक्रयाउँदैमा समाधान हुँदैन । यसरी देशलाई टुक्रयाउनुको फाईदा भनेको विशेष गरेर भारतिय विस्तारवादलाई मात्र हुनेछ नकि नेपाली जनता र जातजाति, जनजाति, मुस्लिम, दलित, भाषाभाषी वा सम्पूर्ण नेपालीलाई । त्यसैले बेलैमा बुद्धि पुर्‍याउँ, सङघीयतालाई खारेज गरौ, त्यसको आधारपनि तयार हुँदैछ हेर्नुहोस्‍ (बर्ष १९ अंक १६ पुर्णाङक । २५४, १(१५ पुस २०६६ हिमाल खबरपत्रिकाको सर्वेक्षण)।
यदी हामीले सङघीयतालाई अपनायौं र माओवादीकै जस्तो जातिय अग्राधिकारको सङघीय संरचनामा गयौ भने नेपाली जनताको अगाडी ३ ओटा विकल्प हुनेछ । १. जातिय अग्राधिकारको दासत्तालाई सहेर चुपचाप बस्नु । २. आ-आफ्नो जातको गु्रप बनाएर एक ठाउँमा जम्मा हुनु । ३. सङघीयता विरुद्धको आन्दोलनमा सहभागी भई सङघीयतालाई नै खारेज गराउनु । अन्तमा मैले त तिन नम्बरको बाटो रोजी सकेको छु तपाईहरु आफ्नो बाटो आफै रोज्नुहोस्‍ ।
राजेन्द्र श्रेष्ठ, रामेछाप
हाल कतार

0 comments:

Post a Comment

 

  © 2009 लिम्बू संसार //लेख रचना

True Contemplation Blogger Template by M Shodiq Mustika